مبعث پیامبر گرامی اسلام (ص) آغازگر رسالت بشریت
مبعث پیامبر (ص) از بزرگ‌ترین و معنوی‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام است که در آن حضرت محمد (ص) به مقام پیامبری مبعوث شد. این واقعه در غار حرا و در سن چهل‌سالگی حضرت رسول (ص) رخ داد؛ هنگامی که جبرئیل امین نخستین آیات وحی را بر ایشان نازل کرد. مبعث حضرت محمد (ص) نقطه عطفی در تاریخ بشریت بود که دعوت به توحید، عدالت و اخلاق انسانی را آغاز کرد و مسیر جامعه جاهلی را به‌سوی تحولی عظیم هدایت نمود. این رخداد عظیم، پیام‌آور رحمت و هدایت برای همه انسان‌ها است، هر ساله در بیست و هفتم رجب با شور و احترام خاصی گرامی داشته می‌شود.
مبعث پیامبر (ص) چیست؟
مبعث از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین وقایع در تاریخ اسلام است که در آن حضرت محمد (ص)، پیامبر اکرم، به رسالت الهی مبعوث شد. این رخداد در شب ۲۷ رجب، در غار حرا و در چهل‌سالگی ایشان به‌وقوع پیوست؛ هنگامی که جبرئیل، فرشته وحی، نخستین آیات قرآن کریم را بر پیامبر نازل کرد. مبعث، نقطه آغاز دعوت جهانی به توحید، عدالت و ارزش‌های متعالی انسانی بود و تحولی بنیادین در تاریخ معنوی و اجتماعی بشر ایجاد کرد. این روز مقدس، هر ساله با آیین‌های خاصی از سوی مسلمانان در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود.
علت نام‌گذاری مبعث پیامبر (ص)
علت نام‌گذاری مبعث پیامبر به این عنوان به واقعه‌ای بازمی‌گردد که در آن حضرت محمد (ص) از سوی خداوند به پیامبری برانگیخته شد. کلمه «مبعث» از ریشه «بعث» به‌معنای برانگیختن یا فرستادن گرفته شده است و به روزی اشاره دارد که پیامبر اسلام (ص) مأموریت یافت تا انسان‌ها را به توحید، عدالت و ارزش‌های والای اخلاقی دعوت کند. این نام‌گذاری نشان‌دهنده عظمت لحظه‌ای است که نخستین آیات وحی توسط جبرئیل (ع) در غار حرا بر پیامبر نازل شد و آغازگر رسالتی جهانی برای هدایت و رحمت الهی گردید.
مبعث حضرت محمد (ص) در چه روزی اتفاق افتاد؟
مبعث پیامبر اسلام در سال ۴۰ عام‌الفیل به‌وقوع پیوست. این روز، نقطه عطفی در تاریخ اسلام است که در آن حضرت محمد (ص) در سن چهل سالگی در غار حرا، از جانب پروردگار به پیامبری برگزیده شد. در این لحظه روحانی، حضرت جبرئیل (ع) نخستین وحی الهی را در قالب آیات ابتدایی سوره علق به پیامبر اسلام رساند که آغازگر رسالت عظیم ایشان در هدایت بشر به‌سوی توحید، اخلاق نیکو و عدالت اجتماعی بود. مبعث، به‌عنوان یک واقعه محوری، نه‌تنها برای مسلمانان؛ بلکه برای تاریخ بشر، معنای خاصی دارد و هر ساله با مراسمی ویژه در بیست و هفتم رجب گرامی داشته می‌شود.
روز مبعث پیامبر گرامی اسلام (ص)
روز مبعث یکی از مهم‌ترین و عظیم‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام است که نقطه‌عطفی در تاریخ بشریت به‌شمار می‌رود. در این روز، حضرت محمد (ص) در سن چهل‌سالگی به مقام پیامبری برگزیده شد و نخستین وحی الهی از سوی جبرئیل بر وی نازل گردید. این واقعه که در غار حرا واقع شد، آغازگر حرکت تاریخی و فرهنگی عظیمی در جهان اسلام و بشریت بود. مبعث پیامبر، نه‌تنها شروع رسالت فردی پیامبر اسلام؛ بلکه آغاز دوره‌ای از تحول اجتماعی، فرهنگی و دینی است که تأثیرات آن بر جوامع بشری همچنان ادامه دارد.
ابعاد دینی و معنوی مبعث پیامبر (ص)
در دنیای قبل از مبعث، جامعه عربستان با مشکلات زیادی از جمله جهل، فساد اجتماعی، پرستش بت‌ها و نابرابری‌های شدید اجتماعی روبه‌رو بود. پیامبری حضرت محمد (ص) به‌عنوان آخرین پیامبر الهی، پیامی از توحید، عدالت و اخلاق انسانی برای بشر به ارمغان آورد. نازل‌شدن نخستین آیات وحی از سوی خداوند، تأکیدی بر ضرورت شناخت و احترام به علم، آگاهی و تعالی انسان بود. در این روز، قرآن کریم که راهنمای جامع زندگی انسان‌ها است، به‌عنوان منبع نور و هدایت برای بشریت معرفی شد.
تأثیرات اجتماعی و فرهنگی مبعث حضرت محمد (ص)
مبعث پیامبر اسلام به‌عنوان نقطه آغاز تغییرات اجتماعی و فرهنگی، موجب تحول در جوامع آن دوران شد. در نتیجه پیام‌های حضرت محمد (ص)، بسیاری از نابرابری‌ها، ظلم‌ها و تبعیض‌های اجتماعی در جوامع جاهلی از بین رفت. آموزه‌های پیامبر اسلام، نظیر تأکید بر عدالت، برابری، احترام به حقوق زنان، کمک به نیازمندان و تقویت روحیه اخلاقی و انسانی در جامعه، موجب پیدایش تمدن اسلامی شد که نه‌تنها در شبه‌جزیره عربستان؛ بلکه در سراسر جهان تأثیرگذار بود.
روز مبعث پیامبر اکرم (ص) در قرآن و احادیث
در قرآن کریم و منابع حدیثی، مبعث پیامبر به‌عنوان یک واقعه بی‌نظیر و کلیدی در تاریخ بشر توصیف شده است. قرآن کریم در سوره‌های مختلف به این حادثه اشاره کرده و آن را مبنای هدایت بشریت دانسته است. در احادیث و روایات، مبعث پیامبر به‌عنوان آغاز رحمت خداوند به انسان‌ها و فرصتی برای بازگشت به توحید و اخلاق الهی معرفی شده است.
روز مبعث پیامبر اعظم (ص) و جایگاه آن در تاریخ اسلام
روز مبعث نه‌تنها آغاز رسالت حضرت محمد (ص) بود؛ بلکه فرصتی برای بازنگری و بازسازی روح و روان انسان‌هاست. این روز به‌عنوان روزی مقدس و پرمعنا در تاریخ اسلام شناخته می‌شود و مسلمانان در این روز با برگزاری مراسم دینی و مذهبی، به یاد حضرت محمد (ص) و رسالت ایشان می‌افتند. همچنین، روز مبعث به‌عنوان یک روز تعطیل رسمی در بسیاری از کشورهای اسلامی، فرصتی برای تجدید عهد با اصول اسلامی و تقویت ارتباط معنوی با خداوند به‌شمار می‌رود.
مبعث پیامبر اسلام آغازگر رسالت الهی و تحول تاریخ بشریت
در منابع آمده است؛ زمانی که پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله در غار حرا (کوه نور) در نزدیکی مکه به عبادت و ارتباط با خداوند مشغول بود، فرشته جبرئیل بر او نازل شد و نخستین آیات قرآن را بر او قرائت کرد. این آیات ابتدایی سوره علق بودند که آغازگر دوره نبوت حضرت محمد (ص) شدند.
غار حرا در جبل‌النور به‌عنوان مکانی مقدس شناخته می‌شود و در توصیف این لحظه مهم از امام حسن عسگری علیه‌السلام نقل شده است که حضرت محمد (ص) در چهل‌سالگی، در شرایطی روحانی و خالصانه، آماده دریافت وحی الهی شد. در این لحظه درهای آسمان به روی او گشوده شد و جبرئیل، روح‌الامین، به‌عنوان واسطه خداوند به زمین آمد. جبرئیل با او صحبت کرد و از او خواست تا به فرمان خداوند نخستین آیات قرآن را بخواند:
حضرت محمد (ص) در ابتدا تعجب کرد و از جبرئیل پرسید چه چیزی باید بخواند و جبرئیل پاسخ داد که باید به‌نام پروردگاری که همه چیز را آفرید، قرآن را بخواند.
پس از دریافت این وحی، حضرت محمد (ص) با دل شگفت‌زده و مملو از عظمت الهی از غار حرا پایین آمد و به شدت دچار اضطراب و لرزشی شد. این احساس اضطراب در پی نگرانی از تکذیب قریشیان و اتهام به دیوانگی بود؛ اما به‌محض ورود به خانه، نور چهره‌اش بر خانه خدیجه (سلام‌الله‌علیها) تابید. خدیجه که از نور و وضعیت پیامبر متعجب شده بود، از او پرسید: «این نور چیست؟» حضرت محمد (ص) پاسخ داد: «این نور پیامبری است» و سپس از او خواست تا شهادتین بگوید. خدیجه نخستین کسی بود که ایمان آورد و شهادت به یگانگی خدا و نبوت حضرت محمد (ص) داد.
امام علی (ع) نیز به‌محض دیدن چهره نورانی پیامبر، بلافاصله ایمان آورد و شهادتین را بر زبان آورد. این سه نفر، حضرت محمد (ص)، خدیجه (ع) و علی (ع)، اولین کسانی بودند که باایمان و اراده خود اسلام را پایه‌گذاری کردند و این دین جدید را با جان و مال خود گسترش دادند.
جمع‌بندی…
مبعث پیامبر اسلام در واقع آغازگر دوره‌ای از پیشرفت، تحول و رشد اجتماعی، فرهنگی و دینی در تاریخ بشریت بود. پیام‌های حضرت محمد (ص) در این روز نه‌تنها به جامعه عربستان، بلکه به تمام بشریت در هر زمانی و مکانی ارائه شد. در این روز، مبعث حضرت رسول (ص) به‌عنوان آغاز رسالت الهی و مبعث حضرت محمد (ص) به‌عنوان نقطه‌عطفی در تاریخ اسلام، نه تنها تأثیرات گسترده‌ای بر جوامع آن زمان داشت، بلکه به‌عنوان یک پیام جهانی با اصولی فراگیر و انسان‌دوستانه مطرح گردید. این روز به‌عنوان یادآور مسیری است که بشر باید در جهت تکامل معنوی، اجتماعی و اخلاقی خود طی کند.